1. Elektrik Motorlarına Giriş
Elektrik motoru, elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren bir cihazdır.Dönen bir manyetik alan oluşturmak için enerjilendirilmiş bir bobin (yani stator sargısı) kullanır ve manyetoelektrik bir dönme torku oluşturmak üzere rotor (sincap kafesli kapalı alüminyum çerçeve gibi) üzerinde etki yapar.
Elektrik motorları, kullanılan farklı güç kaynaklarına göre DC motorlar ve AC motorlar olarak ikiye ayrılır.Güç sistemindeki motorların çoğu, senkron motorlar veya asenkron motorlar olabilen AC motorlardır (motorun stator manyetik alan hızı, rotor dönüş hızıyla senkron hızı korumaz).
Bir elektrik motoru esas olarak bir stator ve bir rotordan oluşur ve manyetik alanda enerji verilen tele etki eden kuvvetin yönü, akımın yönü ve manyetik endüksiyon hattının yönü (manyetik alan yönü) ile ilişkilidir.Bir elektrik motorunun çalışma prensibi, manyetik alanın, akıma etki eden ve motorun dönmesine neden olan kuvvet üzerindeki etkisidir.
2. Elektrik motorlarının bölümü
① Çalışan güç kaynağına göre sınıflandırma
Elektrik motorları farklı çalışma güç kaynaklarına göre DC motorlara ve AC motorlara ayrılabilirler.AC motorlar ayrıca tek fazlı motorlar ve üç fazlı motorlar olarak ikiye ayrılır.
② Yapıya ve çalışma prensibine göre sınıflandırma
Elektrik motorları yapılarına ve çalışma prensiplerine göre DC motorlar, asenkron motorlar ve senkron motorlar olarak ayrılabilir.Senkron motorlar ayrıca sabit mıknatıslı senkron motorlar, relüktans senkron motorlar ve histerezis senkron motorlar olarak da ayrılabilir.Asenkron motorlar asenkron motorlara ve AC komütatör motorlara ayrılabilir.Asenkron motorlar ayrıca üç fazlı asenkron motorlar ve gölge kutuplu asenkron motorlar olarak ikiye ayrılır.AC komütatör motorları ayrıca tek fazlı seri uyarımlı motorlara, AC DC çift amaçlı motorlara ve itici motorlara ayrılır.
③ Başlatma ve çalışma moduna göre sınıflandırılmıştır
Elektrik motorları, kalkış ve çalışma modlarına göre kondansatörle çalıştırılan tek fazlı asenkron motorlar, kondansatörle çalıştırılan tek fazlı asenkron motorlar, kondansatörle çalıştırılan tek fazlı asenkron motorlar ve bölünmüş fazlı tek fazlı asenkron motorlar olarak ayrılabilir.
④ Amaca göre sınıflandırma
Elektrik motorları amaçlarına göre tahrik motorları ve kontrol motorları olarak ikiye ayrılabilir.
Sürüşe yönelik elektrik motorları ayrıca elektrikli aletler (delme, cilalama, cilalama, kanal açma, kesme ve genişletme aletleri dahil), ev aletleri için elektrik motorları (çamaşır makineleri, elektrikli fanlar, buzdolapları, klimalar, kayıt cihazları, video kaydediciler, DVD oynatıcılar, elektrikli süpürgeler, kameralar, elektrikli üfleyiciler, elektrikli tıraş makineleri vb.) ve diğer genel küçük mekanik ekipmanlar (çeşitli küçük makine aletleri, küçük makineler, tıbbi ekipman, elektronik aletler vb. dahil).
Kontrol motorları ayrıca step motorlar ve servo motorlar olarak ikiye ayrılır.
⑤ Rotor yapısına göre sınıflandırma
Rotorun yapısına göre, elektrik motorları kafesli endüksiyon motorları (eskiden sincap kafesli asenkron motorlar olarak biliniyordu) ve sargılı rotorlu endüksiyon motorları (eskiden sargılı asenkron motorlar olarak biliniyordu) olarak ikiye ayrılabilir.
⑥ Çalışma hızına göre sınıflandırılmıştır
Elektrik motorları çalışma hızlarına göre yüksek hızlı motorlar, düşük hızlı motorlar, sabit hızlı motorlar ve değişken hızlı motorlar olarak ayrılabilir.
⑦ Koruyucu forma göre sınıflandırma
A.Açık tip (IP11, IP22 gibi).
Motorun gerekli destek yapısı dışında dönen ve gerilim taşıyan parçaları için özel bir koruması yoktur.
B.Kapalı tip (IP44, IP54 gibi).
Motor muhafazasının içindeki dönen ve gerilim taşıyan parçalar, kazara teması önlemek için gerekli mekanik korumaya ihtiyaç duyar ancak bu, havalandırmayı önemli ölçüde engellemez.Koruyucu motorlar farklı havalandırma ve koruma yapılarına göre aşağıdaki tiplere ayrılmaktadır.
ⓐ Mesh kapaklı tip.
Motorun dönen ve gerilim taşıyan parçalarının harici nesnelerle temasını önlemek için, motorun havalandırma açıklıkları delikli kaplamalarla kapatılmıştır.
ⓑ Damlamaya karşı dayanıklıdır.
Motor havalandırma deliğinin yapısı, dikey olarak düşen sıvıların veya katıların doğrudan motorun iç kısmına girmesini önleyebilir.
ⓒ Sıçramaya dayanıklı.
Motor havalandırma deliğinin yapısı, 100° dikey açı aralığında sıvıların veya katıların motorun içine herhangi bir yönde girmesini önleyebilir.
ⓓ Kapalı.
Motor kasasının yapısı, kasanın içindeki ve dışındaki havanın serbest değişimini engelleyebilir ancak tam sızdırmazlık gerektirmez.
ⓔ Su geçirmez.
Motor gövdesinin yapısı belli bir basınçtaki suyun motor içerisine girmesini engelleyebilmektedir.
ⓕ Su geçirmez.
Motor suya daldırıldığında, motor gövdesinin yapısı suyun motorun içine girmesini engelleyebilir.
ⓖ Dalış stili.
Elektrik motoru, nominal su basıncı altında suda uzun süre çalışabilir.
ⓗ Patlamaya dayanıklı.
Motor gövdesinin yapısı, motor içindeki gaz patlamasının motor dışına iletilerek motor dışında yanıcı gaz patlamasına neden olmasını önleyecek yeterliliktedir.Resmi hesap “Makine Mühendisliği Literatürü”, mühendisin benzin istasyonu!
⑧ Havalandırma ve soğutma yöntemlerine göre sınıflandırılmıştır
A.Kendi kendine soğutma.
Elektrik motorları soğutma için yalnızca yüzey radyasyonuna ve doğal hava akışına dayanır.
B.Kendinden soğutmalı fan.
Elektrik motoru, motorun yüzeyini veya içini soğutmak için soğutma havası sağlayan bir fan tarafından çalıştırılır.
C.Fanı soğuttu.
Soğutma havasını sağlayan fan, elektrik motorunun kendisi tarafından çalıştırılmaz, bağımsız olarak çalıştırılır.
D.Boru hattı havalandırma tipi.
Soğutma havası doğrudan motorun dışından veya motorun içinden verilmez veya boşaltılmaz, ancak boru hatları aracılığıyla motora verilir veya motordan boşaltılır.Boru hattı havalandırmasına yönelik fanlar, kendinden fanla soğutulabilir veya başka bir fanla soğutulabilir.
e.Sıvı soğutma.
Elektrik motorları sıvı ile soğutulur.
F.Kapalı devre gaz soğutma.
Motoru soğutmak için kullanılan ortam dolaşımı, motoru ve soğutucuyu içeren kapalı bir devrededir.Soğutma ortamı motordan geçerken ısıyı emer ve soğutucudan geçerken ısıyı serbest bırakır.
G.Yüzey soğutma ve dahili soğutma.
Motor iletkeninin içinden geçmeyen soğutma ortamına yüzey soğutma, motor iletkeninin içinden geçen soğutma ortamına ise iç soğutma denir.
⑨ Kurulum yapısı formuna göre sınıflandırma
Elektrik motorlarının montaj şekli genellikle kodlarla temsil edilir.
Kod, uluslararası kurulum için IM kısaltmasıyla temsil edilir,
IM'deki ilk harf kurulum türü kodunu, B yatay kurulumu, V ise dikey kurulumu temsil eder;
İkinci rakam, Arap rakamlarıyla temsil edilen özellik kodunu temsil eder.
⑩ Yalıtım seviyesine göre sınıflandırma
A düzeyi, E düzeyi, B düzeyi, F düzeyi, H düzeyi, C düzeyi.Motorların izolasyon seviyesi sınıflandırması aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.
⑪ Nominal çalışma saatlerine göre sınıflandırılmıştır
Sürekli, aralıklı ve kısa süreli çalışma sistemi.
Sürekli Görev Sistemi (SI).Motor, isim plakasında belirtilen nominal değerin altında uzun süreli çalışmayı sağlar.
Kısa süreli çalışma saatleri (S2).Motor, isim plakasında belirtilen nominal değerin altında yalnızca sınırlı bir süre boyunca çalışabilir.Kısa süreli çalışma için dört tür süre standardı vardır: 10 dakika, 30 dakika, 60 dakika ve 90 dakika.
Aralıklı çalışma sistemi (S3).Motor yalnızca, isim plakasında belirtilen ve döngü başına 10 dakikalık yüzde olarak ifade edilen nominal değerin altında aralıklı ve periyodik olarak kullanılabilir.Örneğin, FC=%25;Bunlar arasında S4'ten S10'a kadar olan modeller, farklı koşullar altında aralıklı olarak çalışan çeşitli çalışma sistemlerine aittir.
9.2.3 Elektrik motorlarında yaygın arızalar
Elektrik motorları uzun süreli çalışma esnasında sıklıkla çeşitli arızalarla karşılaşmaktadır.
Konnektör ile redüktör arasındaki tork aktarımı büyükse, flanş yüzeyindeki bağlantı deliği ciddi aşınma gösterir, bu da bağlantının geçme aralığını artırır ve dengesiz tork aktarımına yol açar;Motor mili yatağının hasar görmesi nedeniyle yatak konumunun aşınması;Şaft başları ile kama yuvaları arasında aşınma vb. Bu tür sorunların ortaya çıkmasından sonra, geleneksel yöntemler esas olarak onarım kaynağına veya fırça kaplamadan sonra talaşlı imalata odaklanır, ancak her ikisinin de bazı dezavantajları vardır.
Yüksek sıcaklıkta onarım kaynağının oluşturduğu, bükülmeye veya kırılmaya yatkın olan termal gerilim tamamen ortadan kaldırılamaz;Bununla birlikte, fırça kaplama, kaplamanın kalınlığıyla sınırlıdır ve soyulmaya eğilimlidir ve her iki yöntem de metali onarmak için metal kullanır, bu da "sertten serte" ilişkisini değiştiremez.Çeşitli kuvvetlerin ortak etkisi altında yine de yeniden aşınmaya neden olacaktır.
Çağdaş Batı ülkeleri bu sorunları çözmek için sıklıkla polimer kompozit malzemeleri onarım yöntemi olarak kullanıyor.Onarım için polimer malzemelerin uygulanması kaynak termal stresini etkilemez ve onarım kalınlığı sınırlı değildir.Aynı zamanda, üründeki metal malzemeler ekipmanın darbesini ve titreşimini absorbe edecek, yeniden aşınma olasılığını önleyecek ve ekipman bileşenlerinin servis ömrünü uzatacak esnekliğe sahip olmadığından işletmeler ve işletmeler için çok fazla aksama süresi tasarrufu sağlar. büyük bir ekonomik değer yaratıyor.
(1) Arıza olgusu: Motor bağlandıktan sonra başlatılamıyor
Nedenleri ve tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir.
① Stator sargısı kablolama hatası – kablolamayı kontrol edin ve hatayı düzeltin.
② Stator sargısında açık devre, topraklamada kısa devre, sargılı rotor motorunun sargısında açık devre – arıza noktasını tanımlayın ve ortadan kaldırın.
③ Aşırı yük veya sıkışmış aktarma mekanizması – aktarma mekanizmasını ve yükü kontrol edin.
④ Sarılmış rotor motorunun rotor devresinde açık devre (fırça ile kayar halka arasında zayıf temas, reostada açık devre, kabloda zayıf temas, vb.) – açık devre noktasını belirleyin ve onarın.
⑤ Güç kaynağı voltajı çok düşük – sebebini kontrol edin ve ortadan kaldırın.
⑥ Güç kaynağı faz kaybı – devreyi kontrol edin ve üç fazı yeniden sağlayın.
(2) Arıza olgusu: Motor sıcaklığının çok yüksek yükselmesi veya duman çıkması
Nedenleri ve tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir.
① Aşırı yüklenmiş veya çok sık başlatılmış – yükü azaltın ve başlatma sayısını azaltın.
② Çalışma sırasında faz kaybı – devreyi kontrol edin ve üç fazı yeniden sağlayın.
③ Stator sargısı kablolama hatası – kablolamayı kontrol edin ve düzeltin.
④ Stator sargısı topraklanmış ve dönüşler veya fazlar arasında kısa devre var; topraklamanın veya kısa devrenin yerini belirleyin ve onarın.
⑤ Kafes rotor sargısı kırılmış – rotoru değiştirin.
⑥ Sargılı rotor sargısının eksik faz çalışması – arıza noktasını belirleyin ve onarın.
⑦ Stator ile rotor arasındaki sürtünme – Yataklarda ve rotorda deformasyon olup olmadığını kontrol edin, onarın veya değiştirin.
⑧ Kötü havalandırma – havalandırmanın engellenmediğini kontrol edin.
⑨ Gerilim çok yüksek veya çok düşük – Sebebini kontrol edin ve ortadan kaldırın.
(3) Arıza olgusu: Aşırı motor titreşimi
Nedenleri ve tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir.
① Dengesiz rotor – dengeleme dengesi.
② Dengesiz kasnak veya eğilmiş mil uzatması – kontrol edin ve düzeltin.
③ Motor, yük ekseniyle hizalı değil – ünitenin eksenini kontrol edin ve ayarlayın.
④ Motorun hatalı kurulumu – kurulumu ve temel vidalarını kontrol edin.
⑤ Ani aşırı yük – yükü azaltın.
(4) Arıza olgusu: Çalışma sırasında anormal ses
Nedenleri ve tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir.
① Stator ile rotor arasındaki sürtünme – Yataklarda ve rotorda deformasyon olup olmadığını kontrol edin, onarın veya değiştirin.
② Hasarlı veya yetersiz yağlanmış yataklar – yatakları değiştirin ve temizleyin.
③ Motor faz kaybı çalışması – açık devre noktasını kontrol edin ve onarın.
④ Bıçakların kasaya çarpması – hataları kontrol edin ve ortadan kaldırın.
(5) Arıza olgusu: Yük altındayken motorun hızı çok düşük
Nedenleri ve tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir.
① Güç kaynağı voltajı çok düşük – güç kaynağı voltajını kontrol edin.
② Aşırı yük – yükü kontrol edin.
③ Kafes rotor sargısı arızalı – rotoru değiştirin.
④ Sargı rotor tel grubunun bir fazının teması zayıf veya bağlantısız – fırça basıncını, fırça ile kayar halka arasındaki teması ve rotor sargısını kontrol edin.
(6) Arıza olgusu: Motor gövdesinde gerilim var
Nedenleri ve tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir.
① Zayıf topraklama veya yüksek topraklama direnci – Zayıf topraklama hatalarını ortadan kaldırmak için topraklama kablosunu düzenlemelere uygun şekilde bağlayın.
② Sargılar nemli – kurutma işlemine tabi tutun.
③ Yalıtım hasarı, kurşun çarpışması – Yalıtımı onarmak için boyaya batırın, kabloları yeniden bağlayın.9.2.4 Motor çalıştırma prosedürleri
① Sökmeden önce, motor yüzeyindeki tozu temizlemek için basınçlı hava kullanın ve silerek temizleyin.
② Motorun sökülmesi için çalışma yerini seçin ve sahadaki ortamı temizleyin.
③ Elektrik motorlarının yapısal özellikleri ve bakım teknik gereklilikleri hakkında bilgi sahibi olmak.
④ Sökme için gerekli aletleri (özel aletler dahil) ve ekipmanı hazırlayın.
⑤ Motorun çalışmasındaki kusurları daha iyi anlamak için, koşullar izin veriyorsa, sökmeden önce bir muayene testi yapılabilir.Bu amaçla motor bir yük ile test edilir ve motorun her bir parçasının sıcaklığı, sesi, titreşimi ve diğer durumları ayrıntılı olarak kontrol edilir.Gerilim, akım, hız vb. de test edilir.Daha sonra yük bağlantısı kesilerek yüksüz akımı ve yüksüz kaybı ölçmek için ayrı bir yüksüz muayene testi yapılır ve kayıtlar yapılır.Resmi hesap “Makine Mühendisliği Literatürü”, mühendisin benzin istasyonu!
⑥ Güç kaynağını kesin, motorun harici kablolarını çıkarın ve kayıtları saklayın.
⑦ Motorun izolasyon direncini test etmek için uygun bir voltaj megohmmetresi seçin.Yalıtım değişikliği eğilimini ve motorun yalıtım durumunu belirlemek amacıyla son bakım sırasında ölçülen yalıtım direnci değerlerini karşılaştırmak için, farklı sıcaklıklarda ölçülen yalıtım direnci değerleri aynı sıcaklığa, genellikle 75 °C'ye dönüştürülmelidir.
⑧ Emme oranı K'yi test edin. Emme oranı K>1,33 olduğunda, bu, motor yalıtımının nemden etkilenmediğini veya nem derecesinin şiddetli olmadığını gösterir.Daha önceki verilerle kıyaslama yapabilmek için herhangi bir sıcaklıkta ölçülen soğurma oranının aynı sıcaklığa dönüştürülmesi de gerekmektedir.
9.2.5 Elektrik motorlarının bakım ve onarımı
Motor çalışırken veya arızalandığında, motorun güvenli çalışmasını sağlamak için bakmak, dinlemek, koklamak ve dokunmak olmak üzere arızaları zamanında önlemenin ve ortadan kaldırmanın dört yöntemi vardır.
(1) Bak
Motorun çalışması sırasında, esas olarak aşağıdaki durumlarda ortaya çıkan herhangi bir anormallik olup olmadığını gözlemleyin.
① Stator sargısı kısa devre olduğunda motordan duman görülebilir.
② Motor aşırı yüklendiğinde veya fazı tükendiğinde, hız yavaşlayacak ve yoğun bir "vızıltı" sesi duyulacaktır.
③ Motor normal çalışıp aniden durduğunda, gevşek bağlantıda kıvılcımlar çıkabilir;Bir sigortanın atması veya bir bileşenin sıkışması olgusu.
④ Motor şiddetli bir şekilde titriyorsa, bunun nedeni aktarma cihazının sıkışması, motorun kötü sabitlenmesi, gevşek temel cıvataları vb. olabilir.
⑤ Motorun iç kontaklarında ve bağlantılarında renk değişikliği, yanık izleri ve duman lekeleri varsa, bu yerel aşırı ısınma, iletken bağlantılarında zayıf temas veya yanmış sargıların olabileceğini gösterir.
(2) Dinle
Motor, normal çalışma sırasında herhangi bir gürültü veya özel ses olmadan, eşit ve hafif bir "vızıltı" sesi çıkarmalıdır.Elektromanyetik gürültü, yatak gürültüsü, havalandırma gürültüsü, mekanik sürtünme gürültüsü vb. dahil olmak üzere çok fazla gürültü yayılırsa, bu bir arızanın habercisi veya olgusu olabilir.
① Elektromanyetik gürültü için, motor yüksek ve ağır bir ses çıkarıyorsa bunun birkaç nedeni olabilir.
A.Stator ve rotor arasındaki hava boşluğu eşit değildir ve ses, yüksek ve alçak sesler arasında aynı aralık süresiyle yüksekten alçağa dalgalanır.Bunun nedeni stator ve rotorun eşmerkezli olmamasına neden olan yatak aşınmasıdır.
B.Üç fazlı akım dengesiz.Bunun nedeni yanlış topraklama, kısa devre veya üç fazlı sargının zayıf temasıdır.Ses çok donuksa bu, motorun aşırı yüklendiğini veya fazının tükendiğini gösterir.
C.Gevşek demir çekirdek.Motorun çalışma sırasındaki titreşimi demir çekirdeğin sabitleme cıvatalarının gevşemesine neden olarak demir çekirdeğin silikon çelik sacının gevşemesine ve ses çıkarmasına neden olur.
② Motorun çalışması sırasında yatak gürültüsünün sık sık kontrol edilmesi gerekir.İzleme yöntemi, tornavidanın bir ucunu yatağın montaj alanına doğru bastırmaktır, diğer ucu ise yatağın çalışma sesini duymak için kulağa yakın olmalıdır.Rulman normal şekilde çalışıyorsa sesi, yükseklikte herhangi bir dalgalanma veya metal sürtünme sesi olmaksızın sürekli ve küçük bir "hışırtı" sesi olacaktır.Aşağıdaki sesler ortaya çıkarsa anormal kabul edilir.
A.Rulman çalışırken, genellikle rulmandaki yağ eksikliğinden kaynaklanan, metal sürtünme sesi olan bir "gıcırtı" sesi duyulur.Rulman sökülmeli ve uygun miktarda yağlama gresi eklenmelidir.
B.Bir "gıcırtı" sesi varsa, bu, genellikle yağlama gresinin kuruması veya yağ eksikliğinden kaynaklanan, bilye döndüğünde çıkan sestir.Uygun miktarda gres eklenebilir.
C.“Tıklama” veya “gıcırdama” sesi varsa bilyanın rulman içerisinde hasar görmesi veya motorun uzun süreli kullanılmasından kaynaklanan bilyenin rulman içerisinde düzensiz hareket etmesinden kaynaklanan sestir. ve yağlama gresinin kurutulması.
③ Aktarma mekanizması ve tahrik edilen mekanizma, dalgalı sesler yerine sürekli sesler çıkarıyorsa, bunlar aşağıdaki yöntemlerle çözülebilir.
A.Periyodik “patlama” sesleri, düzgün olmayan kayış bağlantılarından kaynaklanır.
B.Periyodik “gümbürtü” sesi, miller arasındaki gevşek kaplin veya kasnağın yanı sıra aşınmış kama veya kama yuvalarından kaynaklanır.
C.Düzensiz çarpışma sesi, rüzgar kanatlarının fan kapağına çarpmasından kaynaklanır.
(3) Koku
Motorun kokusunu koklayarak da arızaları tespit edip önleyebilirsiniz.Özel bir boya kokusu bulunursa bu, motorun iç sıcaklığının çok yüksek olduğunu gösterir;Güçlü bir yanık veya yanık kokusu bulunursa bunun nedeni izolasyon tabakasının bozulması veya sargının yanması olabilir.
(4) Dokunma
Motorun bazı parçalarının sıcaklığına dokunmak da arızanın nedenini belirleyebilir.Güvenliği sağlamak için, motor gövdesini çevreleyen parçalara ve yataklara dokunurken elin arkası kullanılmalıdır.Sıcaklık anormallikleri bulunursa bunun birkaç nedeni olabilir.
① Kötü havalandırma.Fanın ayrılması, havalandırma kanallarının tıkanması vb. gibi.
② Aşırı yükleme.Aşırı akıma ve stator sargısının aşırı ısınmasına neden olur.
③ Stator sargıları arasında kısa devre veya üç fazlı akım dengesizliği.
④ Sık çalıştırma veya frenleme.
⑤ Yatağın etrafındaki sıcaklık çok yüksekse, bunun nedeni yatağın hasar görmesi veya yağ eksikliği olabilir.
Gönderim zamanı: Ekim-06-2023